Biskup w Janowie 1905
Wydawany w Warszawie „Goniec Wieczorny” dnia 12 września 1905 r. (nr 400) opublikował reportaż Z objazdu Pasterskiego. Informuje on o wizytacji duszpasterskiej biskupa lubelskiego Franciszka Jaczewskiego na Podlasiu. Trzy dni wcześniej pisał o niej również „Kurier Warszawski”, a dokumentujące ją fotografie drukował „Tygodnik Ilustrowany”. Wizytacje tego roku budziły wyjątkowe zainteresowanie prasy. Miały bowiem szczególnie podniosły charakter w związku z opublikowaniem przez cara 17/30 kwietnia 1905 r. ukazu tolerancyjnego, na mocy którego po trzydziestu latach prześladowań greko-katolicy mogli zrezygnować z przymusowej przynależności do prawosławia i przejść do Kościoła rzymsko-katolickiego. Według danych szacunkowych obrządek rzymsko-katolicki wybrało około 100 tys. unitów. Latem 1905 r. bp Jaczewski odwiedził szereg miejscowości, w których witały go dziesiątki tysięcy wiernych, np. w Białej Podlaskiej ok. 30 tys., a w Międzyrzecu ok. 50 tys. Zamieszczony poniżej tekst opisuje m.in. pobyt biskupa w Janowie Podlaskim. Zapewne obecni tam byli unici z Pratulina, gdzie w styczniu 1874 r. trzynastu obrońców świątyni zostało zabitych przez carskich żołnierzy, a dziesiątki odniosło rany. Jeden z uczestników tamtych wydarzeń, Paweł Pikuła z Derła, podtrzymywał biskupa uroczyście wkraczającego do janowskiej katedry.