Cała mądrość pochodzi od Pana (Syr 1, 1)
Lektura traktatu O stopniach pokory i pychy autorstwa św. Bernarda z Clairvaux (1090-1153) przy stopniu dziesiątym skłania czytelnika do refleksji nad kwestią buntu. Biały Opat postrzega bunt jako wyraz pogardy okazywanej przez mnicha względem przełożonego, którego przecież powinien szanować ze względu na miłość Boga.
Wspomnienie liturgiczne bł. Wincentego Lewoniuka i XII Towarzyszy obchodzone w Kościele 23 stycznia jest okazją do zwrócenia uwagi na teksty źródłowe opisujące męczeństwo podlaskich unitów, którzy w styczniu 1874 r. oddali życie za wiarę.
O heroizmie unitów z Pratulina nad Bugiem pisało wielu autorów żyjących w tamtych czasach. Wśród nich na uwagę zasługuje ks. Jan Bojarski, unicki duchowny pracujący podówczas w Zabłociu, pełniący jednocześnie urząd dziekana kodeńskiego. W opublikowanej w 1878 r. książce pod tytułem Czasy Nerona w XIX wieku pod rządem moskiewskim, czyli ostatnie chwile Unii w diecezyi chełmskiej zawarł szereg informacji pochodzących bezpośrednio od unitów zaangażowanych w działalność przeciwko rusyfikacji, świadków i uczestników krwawych represji. W 1885 r. ukazało się dwutomowe II wydanie, w którym autor w opisie męczeństwa w Pratulinie naniósł drobne poprawki (np. włościanin z Derła to nie „Pikuta” lecz „Pikuła”, nie „starzec” lecz „mówca”).
Fragment książki ks. Bojarskiego opowiadający o męczeństwie w Pratulinie opublikowany został w toruńskim tygodniku „Przyjaciel” (nr 23) z dnia 6 czerwca 1878 roku w ramach cyklu „Włościanie unici na Podlasiu”. Z relacji ks. Bojarskiego korzystało też wielu późniejszych autorów, spośród których warto podkreślić dwie osobistości Kościoła rzymskokatolickiego. Chodzi tu najpierw o ks. Edwarda Likowskiego (1836-1915), historyka, biskupa i prymasa Polski, oraz bpa Józefa Sebastiana Pelczara, obecnie już kanonizowanego.
Starożytna tradycja chrześcijańska podkreśla doniosłe znaczenie opisanego w Ewangelii według św. Mateusza pokłonu złożonego Dzieciątku Jezus przez Mędrców ze Wschodu. Wspomnienie o tym wydarzeniu Kościół celebruje 6 stycznia, obchodząc uroczystość Objawienia Pańskiego. Mędrcy obecni w historii Bożego Narodzenia przemawiają do nas z kart Pisma Świętego, apokryficznych legend i dzieł sztuki, głosząc ponadczasowe przesłanie o Jezusie Chrystusie, nowo narodzonym Królu żydowskim, który jest światłem na oświecenie pogan.
Wydawany w Warszawie „Goniec Wieczorny” dnia 12 września 1905 r. (nr 400) opublikował reportaż Z objazdu Pasterskiego. Informuje on o wizytacji duszpasterskiej biskupa lubelskiego Franciszka Jaczewskiego na Podlasiu. Trzy dni wcześniej pisał o niej również „Kurier Warszawski”, a dokumentujące ją fotografie drukował „Tygodnik Ilustrowany”. Wizytacje tego roku budziły wyjątkowe zainteresowanie prasy. Miały bowiem szczególnie podniosły charakter w związku z opublikowaniem przez cara 17/30 kwietnia 1905 r. ukazu tolerancyjnego, na mocy którego po trzydziestu latach prześladowań greko-katolicy mogli zrezygnować z przymusowej przynależności do prawosławia i przejść do Kościoła rzymsko-katolickiego. Według danych szacunkowych obrządek rzymsko-katolicki wybrało około 100 tys. unitów. Latem 1905 r. bp Jaczewski odwiedził szereg miejscowości, w których witały go dziesiątki tysięcy wiernych, np. w Białej Podlaskiej ok. 30 tys., a w Międzyrzecu ok. 50 tys. Zamieszczony poniżej tekst opisuje m.in. pobyt biskupa w Janowie Podlaskim. Zapewne obecni tam byli unici z Pratulina, gdzie w styczniu 1874 r. trzynastu obrońców świątyni zostało zabitych przez carskich żołnierzy, a dziesiątki odniosło rany. Jeden z uczestników tamtych wydarzeń, Paweł Pikuła z Derła, podtrzymywał biskupa uroczyście wkraczającego do janowskiej katedry.
Dwieście pięćdziesiąt lat po Chrystusie,
Gdy w Rzymie cesarz Decjusz panował,
wielu mieszkańców jego imperium
uznało mądrość Bożego Słowa.
Dzięki odwadze uczniów Jezusa
wielu przestało czcić rzymskich bogów,
lecz za to krwawe prześladowania
spadały na nich ze strony wrogów.
Poganie bowiem tkwili w przesądzie,
że stare bożki za nową wiarę
grad, głód, choroby i inne plagi
w zemście na Rzymian ześlą za karę.
Pismo Święte wielokrotnie przekazuje nam naukę o istnieniu i działaniu w świecie złego ducha. Jest on przeciwnikiem Boga i wrogiem Jego stworzeń. Jest podstępny jak wąż i drapieżny jak lew, budzi grozę niczym smok, ale potrafi przybierać postać anioła światłości. To przez niego śmierć weszła na świat i to w jego mocy znajdują się wszystkie królestwa ziemi. A jednak nastał kres jego panowania. Bóg bowiem tak umiłował świat, że zesłał swojego Syna, aby wybawił naród kroczący w ciemności, a strąciwszy z tronu mrocznego władcę, sam objął królestwo, któremu nie będzie końca.
Królewskie prawo miłości
„Jeżeli Mnie miłujecie, będziecie zachowywać moje przykazania” (J 14, 15). Pan Jezus wzywa swoich uczniów do wypełniania Jego woli wyrażonej w przykazaniach. Wezwanie to jest wciąż aktualne, dlatego też znalazło swój wydźwięk w Jubileuszowym Akcie Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana, który został uroczyście proklamowany w Polsce 19 listopada 2016 r. W Akcie tym pojawiły się sformułowania podkreślające, że naród polski pragnie poddać się Prawu Jezusa Króla, że zobowiązuje się porządkować całe swoje życie osobiste, rodzinne i narodowe według Jego Prawa, a jednocześnie prosi Jezusa Króla, by wszystkie podmioty władzy sprawowały rządy sprawiedliwie i stanowiły prawa zgodne z Jego Prawami.
Publikacja “Królewskie prawo miłości” ukazała się nakładem Stowarzyszenia “Róża” (Kraków 2019) jako materiał formacyjny dla osób zaangażowanych w działalność ruchów intronizacyjnych.
W debacie publicznej dość często powraca kwestia płacenia podatków. Zazwyczaj dyskusja nie obejmuje pytania, czy należy płacić podatki, gdyż odpowiedź tutaj wydaje się oczywista. Znacznie częściej spory wywołuje pytanie, jak wysoka powinna być danina i na jakie cele należy przeznaczać środki publiczne. W gąszczu przeróżnych opinii wyrażanych przez polityków i działaczy społecznych można czasem stracić orientację co do oceny moralnej tego zagadnienia. W takiej sytuacji warto sięgnąć do nauki Kościoła i przypomnieć sobie, co na temat płacenia podatków mówi nam Pismo Święte i Tradycja.
Już niedługo każdy dorosły Polak stanie wobec jednego z bardzo ważnych obowiązków obywatelskich – głosowania w wyborach parlamentarnych. Dla katolika udział w wyborach ma nie tylko perspektywę doczesną, ale – właściwie jak wszystko, co czynimy – posiada również wymiar nadprzyrodzony. Oddanie głosu na konkretną osobę reprezentującą jakieś ugrupowanie jest w praktyce wyrazem poparcia dla realizacji programu, który może nas i nasze społeczeństwo przybliżyć lub oddalić od królestwa Chrystusa.
W czasie letnich upałów z przyjemnością chronimy się w zbawiennym cieniu drzew. Wieki temu, w cieniu pewnego figowca przebywał św. Bartłomiej, którego liturgiczne wspomnienie przypada 24 sierpnia. Co Apostoł robił pod drzewem? Na to pytanie nie znamy odpowiedzi. Jedna z ekranizacji biblijnych relacji o życiu Pana Jezusa ukazuje św. Bartłomieja doznającego oświecenia podczas modlitwy. Być może faktycznie Apostoł się modlił. A może po prostu ucinał sobie drzemkę pod liśćmi osłaniającymi go przed południową spiekotą. Dla nas właściwie nie jest istotne, co on tam robił. Ważne, że widział go tam Pan, i że właśnie to odmieniło jego dotychczasowe życie.