Cała mądrość pochodzi od Pana (Syr 1, 1)
Czy jest możliwy cykl bez miesiączki? Okazuje się, że tak. Dzieje się tak niezmiernie rzadko, jednak wydaje mi się, że warto o tym napisać. Gdy po raz pierwszy usłyszałam o możliwości posiadania takich cykli, na myśl przyszły mi kolejne korzyści, jakie mogą wynikać z prowadzenia samoobserwacji w ramach NPR. Cykl bezmiesiączkowy bowiem można zauważyć i zinterpretować jedynie poprzez obserwowanie parametrów płodności.
„Wdzięk żony rozwesela jej męża, a mądrość jej orzeźwia jego kości” (Syr 26, 13). Zdanie to przynależy do większego fragmentu podejmującego kwestie relacji zachodzących między kobietą a mężczyzną (Syr 25, 13 – 26, 27). Znajdują się tu pouczenia Mędrca, których ponadczasową wartość docenić mogą wszyscy. Bogaty w życiowe doświadczenie Nauczyciel z rozbrajającą szczerością ostrzega swoich uczniów: „Nie ma bowiem jadu nad jad węża i nie ma gniewu nad gniew kobiety” (Syr 25, 15b). Nad spostrzeżeniami utrzymanymi w podobnym tonie górują jednak pełne optymizmu przysłowia: „Szczęśliwy mąż, który ma dobrą żonę, liczba dni jego będzie podwojona” (Syr 26, 1). Do takich entuzjastycznych wypowiedzi należy zdanie, które jest mottem tych rozważań.
Nie trzeba być teologiem, aby w nauce Kościoła dostrzec silne zainteresowanie kwestią sprawowania władzy. Wystarczy przypomnieć popularne wśród niektórych krytyków hasło: „Kościół miesza się do polityki”. Dość ważny jest tutaj ów czasownik „mieszać się”. W kontekście powyższego sloganu posiada on pejoratywne konotacje, a przy tym nasuwa pewne skojarzenia dogmatyczne, ponieważ Jezus ma być uznany w dwóch naturach bez pomieszania. Objawienie Syna Bożego nie spowodowało pomieszania natur, wywołało jednak inne skutki, które pozwalają mi dziś pisać o konieczności rozumienia władzy w świetle misterium Wcielenia.
W patriarchalnych społecznościach starożytnego Bliskiego Wschodu płeć potomstwa nie była bez znaczenia. Oczywiście męski potomek był ceniony w sposób szczególny. Świadczą o tym same liczby. W greckim przekładzie Biblii rzeczownik oznaczający syna występuje w 4239 wersach, natomiast słowo oznaczające córkę możemy spotkać w 581 wersach. Córki na kartach Biblii ukazywane są na ogół w ścisłym związku z ich ojcami. Z analizy tych fragmentów wyłania się obraz ojca zatroskanego o córkę. Przykładów można mnożyć wiele, ja natomiast skoncentruję się na pouczeniach Syracydesa.
Z wnętrza bowiem, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, nierząd, kradzieże, zabójstwa, cudzołóstwa, chciwość, przewrotność, podstęp, wyuzdanie, zazdrość, obelgi, pycha, głupota. Całe to zło z wnętrza pochodzi i czyni człowieka nieczystym (Mk 7, 21-23).
Bernhard Riemann twierdzi, że od tej ścisłości, z jaką uda nam się prześledzić zjawiska w czymś nieskończenie małym, w istotnej mierze zależy nasza znajomość związków przyczynowych. Nie trzeba wyjaśniać, że znajomość związków przyczynowych pozwala nam skutecznie przeciwdziałać niepożądanym zjawiskom. Do takich z całą pewnością należy wojna. List św. Jakuba Apostoła stawia pytanie o przyczyny wojen i kłótni między ludźmi (por. Jk 4, 1nn). Autor natchniony naucza, że ich zarzewiem są żądze walczące w człowieku.
Kto podejmuje decyzję o ilości Waszych dzieci? Wy, Bóg, państwo czy teściowa? Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes nazywa małżonków współpracownikami i interpretatorami miłości Boga Stwórcy w zakresie obowiązku przekazywania życia (por. KDK 50). Aktualność tego stwierdzenia potwierdza Katechizm Kościoła Katolickiego (KKK 2367). Określenie małżonków mianem współpracowników miłości Boga ukazuje wielką godność spełnianego przez nich aktu małżeńskiego. W tym miejscu jednak chciałbym skoncentrować się nad przypadającą małżonkom funkcją interpretatorów.
Tej nocy niespokojny był sen młodzieńca. Niepokojące myśli nawiedzały jego umysł. Nie dawały wytchnienia ciału. Mąż Boży spał spokojnie na sąsiednim posłaniu. Modlił się długo tej nocy, a teraz odpoczywał przed kolejnym dniem pracy dla Jahwe. Młodzieniec słuchał uważnie i bacznie obserwował nauczyciela. Towarzyszył prorokowi już od kilku lat. Mąż Boży był dla niego jak ojciec: troskliwy i surowy, i niezrozumiały. Nagle chłopak odczuł delikatne drżenie podłogi, które gwałtownie poczęło narastać, aż przerodziło się w znany młodzieńcowi tętent końskich kopyt. Strach zmroził mu serce i oblał zimnym potem jego ciało. Usta wydały bolesny jęk: Aram!
Niektórzy naiwni zdają się myśleć, że biblijny motyw walki dobra ze złem jest jedynie mitem. Jest to jednak bolesna pomyłka, która sygnalizuje uśpienie duchowych pacyfistów. A przecież walka trwa. Przypomniał o niej w 1884 roku papież Leon XIII w encyklice Humanum genus, gdzie przed oczyma Kościoła naszkicował starożytny, sięgający św. Augustyna, model walczących społeczności. Papież pisał o toczącej się walce między dwoma obozami. Pierwszym z tych obozów, jest Królestwo Boże na ziemi, tj. prawdziwy Kościół Jezusa Chrystusa, a kto do niego szczerze i ze zbawiennym skutkiem należeć pragnie, winien Bogu i Jednorodzonemu Synowi Jego służyć całą duszą i całym poddaniem się woli swojej. Drugi obóz, to królestwo szatana, pod którego władzą i panowaniem zostają wszyscy Ci, co za zgubnym przykładem swojego wodza i pierwszych rodziców odmawiają posłuszeństwa prawu Bożemu i wiekuistemu, i wiele rzeczy podejmują albo lekceważąc sobie Pana Boga, albo wprost wbrew woli Bożej.
Kościół nie da się nikomu prześcignąć w chwaleniu i zalecaniu korzystania z rozumu w działaniu, co człowieka jako rozumne stworzenie tak ściśle zespala z jego Stwórcą. Takimi słowami z encykliki „Humanae vitae” bł. Pawła VI rozpocznę rozważania na temat rodzicielstwa. Wiele mówi się dzisiaj o rodzicielstwie odpowiedzialnym. To bardzo dobrze, ale niestety nie dla wszystkich odpowiedzialność oznacza rozumność.
Tomasz z Akwinu w traktacie O wierze daje wyraz swojemu głębokiemu przekonaniu, że istnieje wiedza o Bogu, którą człowiek może odkryć na drodze filozoficznych rozważań. W pewnym miejscu stwierdza: Wszystko to, co powiedzieliśmy wyżej o Bogu, rozważali wnikliwie już filozofowie pogańscy, chociaż niektórzy z nich w sprawach tych pobłądzili. Ci zaś, którzy nauczali prawdy, ledwie mogli do niej dojść w wyniku długich i żmudnych poszukiwań1. Godne zauważenia jest to, że swój traktat O wierze rozpoczyna od przedstawienia wiedzy filozoficznej, która stanowi jakby fundament dla refleksji płynącej z wiary. Właśnie filozoficznemu fundamentowi obrazu Boga w dziele O wierze poświęcone będzie niniejsze opracowanie.